De laatste tijd is er veel te doen rond Intermittent Fasting als methode om gezonder te leven of bijvoorbeeld om gewicht te verliezen. Ook in jouw pad richting zwangerschap kan het zijn dat je kilo's kwijt wilt raken (indien je overgewicht hebt) en lijkt Intermittent Fasting een aantrekkelijke manier. Wees voorzichtig hiermee. Als vrouw ben je namelijk gevoeliger voor negatieve effecten van energierestrictie op jouw hormoonhuishouding. Hoe kun je het verantwoord toepassen?
Intermittent fasting is periodiek vasten: op bepaalde tijden eet je, op andere tijden niet. Je eet bijvoorbeeld niet meer na je avondeten en begint de volgende dag weer rond lunchtijd. Gedurende die tijd van vasten drink je ook geen koolhydraathoudende drankjes. Water, bepaalde thee en zwarte koffie kan wel gedronken worden. Er zijn verschillende tijdschema's die hiervoor gebruikt worden, waarvan het meest populaire schema het 12; 14; -of 16 uurs vasten is. Het houdt in dat je een 'vastvenster' in last, bijvoorbeeld door na je avondeten twaalf uur lang te vasten, tot je ontbijt of tot lunchtijd (vasten tussen 19 uur en 7 uur bijvoorbeeld, of tussen 19 uur en 12 uur).
Ons lichaam breekt voedsel af in enzymen die uiteindelijk eindigen als moleculen in ons bloed. Koolhydraten, vooral suikers en geraffinneerde producten als witbrood en witte rijst, worden vrij snel afgebroken in suiker, onze cellen gebruiken deze suiker voor energie. Als jouw cellen deze suikers niet gebruiken, dan wordt het opgeslagen in vetcellen, als vet. Suiker kan alleen onze cellen bereiken met behulp van insuline, een hormoon dat aangemaakt wordt in jouw alvleesklier. Insuline zorgt voor opname en opslag van suiker in de vetcellen. Wanneer je niets eet tussen je maaltijden, dan zullen je insulinewaarden verlagen en onze vetcellen laten het suiker los zodat je lichaam van energie voorzien wordt. Je verliest gewicht als je insulinewaarden verlagen. En het hele idee achter Intermittent Fasting is dat jouw insulinewaarden voldoende laag worden en blijven zodat jouw lichaam vet verbrandt.
Intermittent Fasting heeft positief effect op gewichtsverlies, je cholestrolgehalte, glucosewaarden, insulinewaarden en het verbetert je insulinegevoeligheid (bron). Dat blijkt uit de onderzoeken die er tot nu toe zijn. Dat zijn er niet veel, en voornamelijk afkomstig uit onderzoeken onder dieren. Liefhebbers van vasten hebben het ook over een 'verjongingseffect': jouw oude cellen worden namelijk beter opgeruimd door jouw lichaam. Er wordt gespeculeerd dat dit ook invloed heeft op het ontstaan van ziekten zoals kanker (bron).
Heb je PCOS dan kan Intermittent Fasting helpen met het tegengaan van insulineresistentie. Omdat vrouwen met PCOS hier vaak mee te maken hebben, kan het vasten helpen om gewicht te verliezen, jouw energie op peil te brengen en je hormonen uitbalanceren (bron).
Er is helaas nog maar weinig onderzoek naar het effect van intermittent fasting op vruchtbaarheid. Toch wijzen experts erop dat de hormonen die in jouw lichaam in verband staan met zwanger worden, sterk verbonden zijn met jouw energiehuishouding. Je lichaam is alert op schaarste van voedsel en jouw hypothalamus zou kunnen reageren met het verlagen van kisspeptine en GnRH (waardoor groeihormoon vrijkomt). Daarop kan in extreme gevallen de ovulatie niet meer plaatsvinden, of jouw cyclus wordt onregelmatig. En nee, je hoeft je hiervoor niet uitgehongerd te voelen. Je lichaam kent het verschil niet tussen echt gevaar en zelf veroorzaakte stress. Onderzoek onder muizen liet zien dat voedselrestrictie (zoals intermittent fasting) negatief effect had op het voorplantingsvermogen (bron).
Wil je het risico van teveel stress voor je lichaam door intermittent fasting voorkomen maar vind je het jammer afstand te doen van het principe van afwisselend vasten? Je kunt ook een 'light variant' toepassen die voor jou nog wel goed voelt. Als jouw lichaam al enigzins gewend is aan vasten dan kun je bijvoorbeeld overgaan op een routine waarin je tot maximaal 12 uur vast. Of alleen nog na het avondeten niet meer eten of drinken, maar 's ochtend wel gewoon een voedzaam ontbijtje te nemen. Zo geef je jouw verteringssysteem alsnog de nodige rust, terwijl je voorkomt dat jouw lichaam stress gaat ervaren door het vasten.
Ben je zwanger en ben je gewend om te vasten? Dan is het verstandig om hiermee te stoppen. Een gezonde zwangerschap vereist veel voedingsbronnen en je wil jouw lichaam geen onnodige fysieke of mentale stress geven door calorierestrictie. Jouw lichaam is bezig juist wat extra vetvoorraad aan te maken, bijvoorbeeld alvast voor jouw borstvoeding.